het kleine huis

We zijn al weer een tijdje bezig met de herhaling van de serie boeken van ‘Het Kleine Huis’ van Laura Ingalls Wilder, Alma’s lievelingsboeken (naast stripboeken van Asterix en Obelix, de Winxclub, boeken met weetjes, de Donald Duck, Nims Eiland en Suske en Wiske). De boeken zijn een bron van inspiratie voor allerlei andere activiteiten.

Koken, natuurlijk op de eerste plaats. Het eten wordt duidelijk beschreven, Alma kan nu net zulke maïskoeken bakken als de maïskoeken die Laura eet. Ze heeft de maïs zelf geplukt, gedroogd, gemalen, gezeefd, er een deeg van gemaakt en er koeken van gebakken (het lijkt het kleine rode kippetje wel, een lievelingsboek van een paar jaar geleden…). Ze zijn lekker, vooral met stroop. Ze kan inmiddels ook zelf maïs poffen, in de gietijzeren pan, en opeten met gesmolten boter en zout. Door deel vier (de Grote Hoeve) komen er weer hele andere lekkernijen in beeld, want daar wordt me toch uitgebreid gegeten! Dat zorgt bij Alma voor taart inspiratie, dus we bakken vrolijk vruchtentaarten (van de frambozen die nog in de vriezer lagen van vorige zomer, van rabarber uit de tuin), heerlijk. Gisteravond werden er stapelflensjes besproken, dus die staan voor vandaag op het menu.

Gesprekken over verschillen, tussen nu en toen, tussen Almanzo’s leven en dat van Laura, tussen wat meisjes mogen en wat jongens mogen. Er gaan veel dingen anders in de boeken dan ze nu gaan. Hoe hard er gewerkt moet worden voor de basale dingen bijvoorbeeld. Dat spreekt Alma wel aan, ze zou liever in die tijd leven dan nu, ze zou graag zelf huizen bouwen, eten verzamelen, eten maken, zoveel buiten zijn en met dieren werken, koeien melken, kaas maken. Maar nog liever zou ze een indiaan zijn, net als Laura soms wil, want de kleren die ze altijd aan moeten en de zonnehoeden die op moeten die spreken haar weer niet aan. Andere dingen vervullen haar met afschuw, dat kinderen moeten zwijgen aan tafel, dat je ze wel mag zien maar niet horen, dat de kinderen zich zo schuldig moeten voelen als ze een fout maken, dat ze zo vaak een pak slaag krijgen of dat die dreiging er in ieder geval is. Alma heeft ook regelmatig een hele erge hekel aan het grote zusje van Laura, Mary, want haar kost het geen moeite om zich volgens de regels te gedragen en daardoor voelt Laura zich vaak tekort schieten.

Ook gaan er veel gesprekken over de kolonisatie van Amerika. Waarom de indianen en blanken zo’n ruzie hebben, waarom het zo vanzelfsprekend is dat blanken meer recht op de grond hebben dan indianen. Hoe dat nu is in de wereld, waarom nu volkeren ruzie hebben en oorlog voeren. Over godsdienst kan Alma zich ook heel boos maken, een God die vindt dat kinderen zich zo moeten gedragen en de hele zondag stil zitten, dat kan geen goede God zijn. Het verschil tussen rijk en arm, dat in deel drie ook schrijnend naar voren komt, is ook een bron van vragen. Zijn wij arm of rijk, wanneer ben je arm, wanneer ben je rijk? Wat is vrijheid? komt daarbij ook als vraag naar voren. Vrijheid heeft te maken met de vrijheid om te kiezen wat een mens belangrijk vindt en wat het daarom doet in het leven heeft Alma besloten. Vrijheid heeft te maken met kunnen kiezen voor thuisonderwijs. De kleine plek die school inneemt in de boeken is wel een verademing, de vorige keer dat we de serie lazen overigens meer dan nu, nu is het alweer gewoner, vanzelfsprekender dat school niet nodig is om dingen te leren. Kinderen leren genoeg zonder school, of maar met een beetje school.

Een groot punt van herkenning is de frustratie die gepaard gaat aan het jong zijn, bij Almanzo bijvoorbeeld, hij is volgens zijn vader nog te jong om met de veulens te mogen werken en hij doet zijn best om aan zijn vader te laten zien dat hij verantwoordelijk genoeg is, maar zijn vader ziet het niet zo. Daar kan Alma helemaal begrip voor opbrengen. Ze loopt zelf zo vaak op tegen dingen die grote broer doet, of die wij doen, waar ze nog te klein voor is. Ze wil vaak groter zijn dan ze is en haast zichzelf door allerlei stappen heen om maar groot te zijn. Ze wil zo graag dingen kunnen dat dingen leren soms een moeilijke stap in dat proces is.

Kortom er wordt hier weer een hoop geleerd door het lezen van een simpel boek.